Οι μεσογειακοί κήποι έχουν αναπτυχθεί στις ευρωπαϊκές χώρες που βρίσκονται γύρω από τη λεκάνη της Μεσογείου. Η Ελλάδα, η Ιταλία, η Νότια Γαλλία, η Ισπανία, η Κύπρος και η ευρωπαϊκή Τουρκία είναι χώρες με παρόμοιες κλιματολογικές συνθήκες. Σε γενικές γραμμές, τα καλοκαίρια είναι ζεστά και ξηρά, ενώ οι χειμώνες είναι κρύοι και υγροί.
Εκτός από τις περιοχές που βρίσκονται στις ακτές της Μεσογείου, μεσογειακού τύπου κήποι έχουν αναπτυχθεί και σε περιοχές όπως η Καλιφόρνια, το Μεξικό και η Αυστραλία, που το κλίμα τους χαρακτηρίζεται μεσογειακό.
Παρόλο που η κάθε περιοχή έχει προσθέσει και διατηρήσει τα δικά της χαρακτηριστικά, ο μεσογειακός κήπος έχει συγκεκριμένα στοιχεία, υλικά και φυτά που τον χαρακτηρίζουν.
Γενικά η αίσθηση που υπάρχει σε αυτούς τους κήπους είναι η ηρεμία και η επαφή με την φύση, χωρίς επιτηδευμένες εκπλήξεις.
Τα φυτά αναπτύσσονται σχεδόν ελεύθερα χωρίς να κλαδεύονται σε ιδιαίτερα σχήματα και ο κήπος εναρμονίζεται πλήρως με το γύρω φυσικό περιβάλλον.
Η κατασκευή αναβαθμίδων είναι ίσως από τα πιο χαρακτηριστικά στοιχεία των Μεσογειακών κήπων. Η ανάγκη για τη δημιουργία τους προέκυψε από το έντονο ανάγλυφο και τις απότομες κλίσεις του τοπίου.
Η εσωτερική σκιασμένη αυλή είναι ένα ακόμα χαρακτηριστικό του μεσογειακού κήπου, αφού η σκιά των φυτών και των δέντρων είναι το φυσικό αντίδοτο στις θερμές καλοκαιρινές ημέρες.
Αναπόσπαστο στοιχείο του μεσογειακού κήπου είναι και τα αναρριχώμενα φυτά που διακοσμούν πέργκολες και καθιστικά. Ο ελαιώνας, ο αμπελώνας και ο κήπος με τα εσπεριδοειδή ολοκληρώνουν την εικόνα του μεσογειακού κήπου.
Οι πήλινες γλάστρες και τα πιθάρια δεν είναι δυνατόν να λείπουν από κανένα κήπο ή αυλή της Μεσογείου, αφού κοσμούν πλακόστρωτα καθιστικά, λιθόστρωτα μονοπάτια ή αυλές με βότσαλο και χαλίκι. Διακοσμητικά κεραμικά και πέτρινα αγγεία, αγάλματα και πέτρινες κρήνες ενισχύουν τη θεατρικότητα του χώρου και αποτελούν σημεία προσοχής.
Τα χρώματα του μεσογειακού κήπου είναι κυρίως οι γήινες αποχρώσεις του πηλού και της τερακότας, το λαδί χρώμα της ελιάς, το πράσινο των κυπαρισσιών αλλά και τα έντονα χρώματα της κάθε περιοχής. Στα Ελληνικά νησιά έντονο είναι το λευκό και το μπλε της θάλασσας, ενώ στους Ισπανικούς κήπους επικρατεί το κόκκινο-μπορντό, επιρροή από τους Μαυριτανούς.
Την άνοιξη και το καλοκαίρι ο κήπος γεμίζει με όλα τα χρώματα των λουλουδιών, αντιγράφοντας εκείνες τις εποχές, την αφθονία της φύσης.
Θεωρητικά, όσα φυτά μπορούν να καλλιεργηθούν στο περιβάλλον και με τα χαρακτηριστικά που περιγράψαμε πιο πάνω, μέσα στα στενά πλαίσια ενός άρθρου, είναι δυνατόν να ονομαστούν μεσογειακά φυτά. Ορισμένα από αυτά είναι:
Δέντρα:
- Αριά, Quercus ilex
- Δάφνη του Απόλλωνα, Laurus nobilis
- Eλάτη κεφαλληνιακή, Abies cephalonica
- Ελιά, Οlea europaea
- Κουκουναριά (Πεύκη), Pinus pinea
- Κουμαριά, Arbutus unedo
- Κουτσουπιά ή Κερκίδα, Cercis siliquastrum
- Κυπαρίσσι, Cupressus sempervirens
- Λεύκη, Populus alba
- Μελικουκιά, Celtis australis
- Πεύκο, Pinus halepensis
- Πεύκο μαύρο, Pinus nigra
- Πλατάνι, Platanus orientalis
- Χαρουπιά ή Ξυλοκερατιά, Ceratonia siliqua
Θάμνοι:
- Βιβούρνο κοινό, Viburnum tinus
- Εχίνοπας, Genista monosperma
- Ίλεξ, Ιlex aquifolium
- Κίστος ή Λαδανιά, Cistus creticus
- Λυγαριά, Vitex agnus-castus
- Μυρτιά, Myrtus communis
- Πικροδάφνη, Nerium oleander
- Πουρνάρι, Quercus coccifera
- Πυξός, Buxus sempervirens
- Πυράκανθος, Pyracantha coccinea
- Ροδιά, Punica granatum
- Σπάρτο, Spartium junceum
- Σχίνος, Pistacia lentiscus
- Τεύκρο, Teucrium fruticans
Ποώδη:
- Άλυσσο, Alyssum maritimum
- Αντίρρινο, (Σκυλάκι) Antirrhinum majus
- Άκανθα, Acanthus mollis
- Αουμπριέτα, Aubrieta deltiodea
- Βιολέτα, Matthiola incana
- Γαρυφαλλάκι, Dianthus fruticosus
- Γεράνι, Pelargonium zonale
- Καλέντουλα, Calendula officinalis
- Μπέλλα, Bellis perennis
Αναρριχώμενα:
- Αγιόκλημα, Lonicera caprifolium
- Αμπέλι, Vitis vinifera
- Βουκανβίλλια, Bougainvillea splendens
- Αγράμπελη, Clematis flammula
- Kληματίδα, Clematis vitalpa
- Περιπλοκάδα, Periploca greca
Βολβώδη:
- Ανεμώνη, Anemone coronaria
- Γάλανθος, Galanthus nivalis
- Κολχικό, Clchicum autumnale
- Κρόκος, Crocus vernus
- Κυκλάμινο, Cyclamen persicum
- Λευκόϊκο, Leucojum aestivum
- Μούσκαρι, Muscari sp.
- Νάρκισσος, Narcissus sp.
- Υάκινθος ή ζουμπούλι, Hyacinthus sp.
- Χιονόδοξα, Chionodoxa luciliae
Αρωματικά:
- Αναγαλίδα, Anagalis arvensis
- Βασιλικός, Ocimum basilicum
- Δεντρολίβανο, Rosmarinus officinalis
- Θρούμπι, Satureia thymbra
- Θυμάρι, Thymus officinalis
- Κάπαρη, Capparis spinosa
- Λεβάντα, Lavandula stoechas
- Μαντζουράνα, Origanum majorana
- Ρίγανη, Origanum vulgere
- Σμυρνιό, Smyrnium olusatrum
- Ύσοπος, Hyssopus officinalis
- Φασκόμηλο ή αλιφασκιά, Salvia officinalis
Έφη Νυδριώτη
Γεωπόνος ΓΠΑ – M.Sc. Αρχιτέκτων Τοπίου
greenconcept – Μελέτη, σχεδιασμός, κατασκευή εξωτερικών χώρων
efinyd@gmail.com – Τηλ. επικοινωνίας: 6973813896
Leave A Comment