Ο φυτοφράχτης αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι ενός ολοκληρωμένου κήπου. Μπορεί να συνυπάρχει μαζί με τσιμεντένιο ή μεταλλικό φράχτη, ή ακόμη μπορεί να τον αντικαθιστά πλήρως και να καλύπτει τις ανάγκες περίφραξης του κήπου μόνος του. Αν υπάρχει ήδη κατασκευασμένος ένας χτιστός φράχτης, ο ιδιοκτήτης του κήπου εγκαθιστά παράλληλα έναν φυτοφράχτη για να αποφύγει την μονοτονία του τσιμέντου και να ομορφύνει το τοπίο. Αν δεν υπάρχει χτιστός φράχτης, ένας φυτοφράχτης καλύπτει την ανάγκη της οριοθέτησης. Ακόμη μπορεί να εμποδίζει τα αδιάκριτα βλέμματα και να χαρίζει έναν εντελώς ιδιωτικό προσωπικό χώρο. Επίσης, παρέχει και ασφάλεια αν είναι πυκνός, συμπαγής ή αποτελείται από φυτά με αγκάθια. Ο φράχτης φυτεμένος από ψηλά φυτικά είδη προστατευτεί τον κήπο ή το σπίτι από δυνατούς ανέμους. Ανάλογα λοιπόν το είδος και τις ανάγκες που θα εξυπηρετεί ο φράχτης, θα πρέπει να επιλεγούν και τα κατάλληλα φυτά για την επίτευξη του επιθυμητού αποτελέσματος.
Λέιλαντ (Cupressocyparis leilandii)
Το λέιλαντ είναι από τα πιο συνηθισμένα δέντρα που χρησιμοποιούνται για φυτοφράχτες. Οι κηπουροί το προτιμούν πολύ συχνά για τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του, γι’ αυτό και το συναντάς σε πολλούς κήπους.
Μάθε περισσότερα:
- Αειθαλής κωνοφόρος θάμνος.
- Γρήγορη ανάπτυξη, μπορεί να φτάσει τα 4-5 μέτρα.
- Δημιουργεί συμπαγή, αφράτο και καταπράσινο φράχτη.
- Μέτριες απαιτήσεις σε νερό.
- Λίγες απαιτήσεις περιποίησης.
- Αντέχει στην παγωνιά.
- Αρκετά προσιτή τιμή σε συνάρτηση με το πολύ καλό αποτέλεσμα που θα δώσει σε μικρό σχετικά χρονικό διάστημα.
Τι να προσέξεις:
- Φύτευση το ένα δίπλα στο άλλο σε απόσταση 0,70 εκ. – 1μ. Σε μεγαλύτερη απόσταση θα αργήσει πολύ να φτιάξει φράχτη. Σε μικρότερη απόσταση θα μπλεχτούν από νωρίς τα κλαδιά μεταξύ τους, πράγμα που θα δυσκολεύει την ανάπτυξή τους και θα δημιουργήσει πολλά ξερά κλαδιά.
- Φύτευση από Οκτώβριο μέχρι Μάιο το πολύ.
- Αν δεν προστατεύονται από τσιμεντένιο τοίχο και ταλαιπωρούνται από τον αέρα, η στήριξη του κάθε δέντρου με πασσάλους ανάλογου μεγέθους είναι απαραίτητη.
- Απαραίτητο το τυρφόχωμα μέσα στον κάθε λάκκο κατά τη φύτευση. Διαμόρφωση λάκκων γύρω από τον κάθε κορμό για να κρατάει νερό και να γίνεται οικονομία.
- Επιδέχεται κλάδεμα διαμόρφωσης το χειμώνα.
- Πιθανή αρρώστια που μπορεί να ταλαιπωρήσει τον φράχτη από λέιλαντ είναι η φυτόφθορα. Βλέπεις ότι θα αρχίσει να ξεραίνεται το φυτό από τον κορμό προς τα έξω. Η ασθένεια αντιμετωπίζεται με μυκητοκτόνο. Πιθανός εχθρός η βαμβακάδα (άσπρο κολλώδες υλικό σα βαμβάκι πάνω στο φυτό) και αντιμετωπίζεται με εντομοκτόνο.
Ελαίαγνος (Eleagnus pungens)
Ένας φράχτης με ελαίαγνο σίγουρα ξεφεύγει από τα συνηθισμένα. Αν και είναι ιδιαίτερος, τον συναντάς λιγότερο συχνά από άλλους φράχτες
Μάθε περισσότερα:
- Αειθαλής πλατύφυλλος θάμνος με γκριζοπράσινο φύλλωμα (E. pungens) ή γκριζοπράσινο φύλλωμα με κίτρινες ανταύγειες (Elaeagnus x ebbingei). Ο δεύτερος σαφώς πιο εντυπωσιακός.
- Αρκετά γρήγορη ανάπτυξη. Σε 3 χρόνια θα έχει πάρει ολοκληρωμένη μορφή ο φράχτης.
- Λίγες απαιτήσεις σε νερό.
- Λίγες απαιτήσεις περιποίησης.
- Κατάλληλο φυτό για φύτευση σε παραθαλάσσια μέρη, καθώς αντέχει σε μεγάλη εδαφική αλατότητα.
- Ανθίζει το φθινόπωρο. Αργεί λίγο να ανθίσει, αλλά θα σε ανταμείψει με το γλυκό άρωμα των μικροσκοπικών λουλουδιών του.
- Η τιμή του είναι λίγο υψηλότερη από άλλα συνηθισμένα φυτά για φράχτη.
Τι να προσέξεις:
- Φύτευση το ένα δίπλα στο άλλο σε απόσταση 0,50 – 0,70 εκ.
- Φύτευση σχεδόν όλο το χρόνο, αλλά καλύτερα να αποφεύγονται ο Ιούλιος και ο Αύγουστος και περίοδοι με καύσωνα και παγωνιά.
- Κατά την φύτευση, βάλε μπόλικο φυτόχωμα μέσα στον κάθε λάκκο.
- Επιδέχεται κλάδεμα κάθε χειμώνα.
- Προτιμάει εδάφη όπου το νερό στραγγίζει καλά. Η μόνιμη υγρασία μπορεί να οδηγήσει και στο τέλος του ωραίου φράχτη.
Πικροδάφνη (Nerium oleander)
Ένα από τα πλέον κλασσικά φυτά που θα συναντήσεις τόσο σε κήπους προηγούμενων δεκαετιών, αλλά και σε σύγχρονες φυτεύσεις. Παρουσιάζει σπουδαία αντοχή στην ξηρασία και γι’ αυτό είναι ίσως και ο πιο συχνά φυτεμένος θάμνος στο εθνικό οδικό δίκτυο!
Μάθε περισσότερα:
- Αειθαλής πλατύφυλλος θάμνος.
- Πολύ γρήγορη ανάπτυξη.
- Φτιάχνει καταπράσινο, φουντωτό και λουλουδιασμένο για πολλούς μήνες φράχτη.
- Ιδιαίτερη αντοχή σε ξηρασία.
- Ανθίζει την άνοιξη και τα χρωματιστά (ροζ, φουξ, λευκά, κίτρινα, σομόν) λουλούδια του κρατάν μέχρι το φθινόπωρο.
- Πολύ οικονομική λύση. Συμφέρει να επιλέξει κανείς πικροδάφνη αν έχει πολλά μέτρα να καλύψει.
Τι να προσέξεις:
- Φύτευση το ένα δίπλα στο άλλο σε απόσταση περίπου 0,70μ.
- Φύτευση όλο το χρόνο, αλλά ο Ιούλιος και ο Αύγουστος καθώς και μέρες με καύσωνα θα πρέπει να αποφεύγονται.
- Ρίξε τυρφόχωμα μέσα στον κάθε λάκκο. Διαμόρφωσε λάκκους γύρω από τον κάθε κορμό για να κρατάει νερό και να κάνεις οικονομία.
- Όταν μεγαλώσει και φουντώσει ο φράχτης χρειάζεται ένα γερό κλάδεμα διαμόρφωσης. Επίσης, όταν μεγαλώσει πολύ και είναι πυκνός ο φράχτης σε φύλλωμα ψηλά και γυμνός από φύλλωμα χαμηλά, κλάδεψε με πριόνι 2-3 χοντρά κλαδιά κοντά στη βάση τους. Από εκείνα τα σημεία θα βγουν νέα φρέσκα φύλλα.
- Πιθανός εχθρός της πικροδάφνης: ψείρες. Ψεκασμός με κατάλληλο εντομοκτόνο θα λύσει το πρόβλημα. Επίσης, οι πικροδάφνες κάνουν καρκινώματα (σκληρά εξογκώματα στα κλαδιά και τα φύλλα) τα οποία μπορείς μόνο να τα απομακρύνεις με κλάδεμα, να τα κάψεις και να απολυμάνεις τα εργαλεία.
Φωτίνια (Photinia x fraseri ‘Red Robin’)
Η φωτίνια είναι και αυτή πολύ αγαπητή στους κηπουρούς και όχι άδικα. Φτιάχνει υπέροχο φράχτη και όταν ανθίζει ή βγάζει νέα φύλλα είναι ακόμη πιο όμορφη.
Μάθε περισσότερα:
- Αειθαλής πλατύφυλλος θάμνος.
- Φτιάχνει καταπράσινο, φουντωτό φράχτη με έντονες κόκκινες παρεμβάσεις.
- Τα φρέσκα φύλλα του είναι εντυπωσιακά κόκκινα, κάτι που ευνοείται από την έκθεσή της στον ήλιο: περισσότερη έκθεση, πιο κόκκινα φύλλα.
- Πολύ γρήγορη ανάπτυξη. Μπορεί να φτάσει και να ξεπεράσει τα 3 μέτρα.
- Μέτριες απαιτήσεις σε νερό.
- Ανθίζει την άνοιξη για περίπου 1-2 μήνες, και τα άνθη της είναι μεγάλα λευκά μπουκέτα.
- Μέτρια οικονομική λύση. Δεν είναι ανάγκη να φυτευτούν μεγάλα φυτά, αφού ακόμη και τα μικρά θα μεγαλώσουν πολύ γρήγορα.
Τι να προσέξεις:
- Φύτευση το ένα δίπλα στο άλλο σε απόσταση περίπου 0,70μ.
- Φύτευση όλο το χρόνο, εκτός από θερμούς καλοκαιρινούς μήνες και περιόδους με καύσωνα.
- Ρίξε τυρφόχωμα μέσα στον κάθε λάκκο. Διαμόρφωσε λάκκους γύρω από τον κάθε κορμό για να κρατάει νερό και να κάνεις οικονομία.
- Επιδέχεται κλάδεμα 2 – 3 φορές το χρόνο. Με το σωστό κλάδεμα διαμορφώνεται το σχήμα του φράχτη και αποφεύγεται να μείνει γυμνός από φύλλα στα χαμηλότερα κλαδιά.
- Πιθανός εχθρός της φωτίνιας: ψείρες . Ψεκασμός με κατάλληλο εντομοκτόνο είναι απαραίτητος.
- Πιθανή ασθένεια της φωτίνιας: σκούρες στρόγγυλες κηλίδες στα φύλλα. Πρόκειται για μυκητίαση και πρέπει να γίνει επέμβαση με μυκητοκτόνο, να κλαδευτούν τα προσβεβλημένα φύλλα και τα καούν. Τέλος, πρέπει να απολυμανθούν τα εργαλεία.
Αγγελική (Pittosporum tobira)
Η αγγελική είναι γνωστή σε όλους, ακόμη και σε αυτούς που δεν ασχολούνται με κηπουρική. Κλασσικό φυτό που χρησιμοποιείται εδώ και δεκαετίες στην κηποτεχνία. Ποτέ, όμως, δε θα γίνει ντεμοντέ και βαρετή.
Μάθε περισσότερα:
- Αειθαλής πλατύφυλλος θάμνος με πράσινα γυαλιστερά δερματώδη φύλλα.
- Γρήγορη ανάπτυξη.
- Αντέχει σε φυτεύσεις πολύ κοντά στη θάλασσα.
- Μικρές απαιτήσεις σε νερό και μεγάλη αντοχή στην ξηρασία.
- Ανθίζει την άνοιξη και βγάζει μυρωδάτα άσπρα μικρά λουλουδάκια.
- Τα λουλούδια θα γίνουν καρποί, οι οποίοι, τέλη Νοεμβρίου περίπου, θα σκάσουν και θα βγουν από μέσα κόκκινοι σπόροι. Από τους σπόρους πολύ εύκολα φτιάχνεις νέα φυτά.
- Η αγγελική (Pittosporum tobira) μοιάζει με την αγγελική τη μικρόφυλλη (Pittosporum heterophylum).
- Έχουν περίπου τα ίδια χαρακτηριστικά, αλλά η P. heterophylum έχει πιο μικρό και μυτερό φύλλο και παρόμοια χαρακτηριστικά με την P. Tobira.
- Αρκετά οικονομική λύση.
Τι να προσέξεις:
- Φύτευση η μία δίπλα στην άλλη σε απόσταση περίπου 0,70 εκ.
- Φύτευση όλο το χρόνο εκτός από τους πολύ ζεστούς καλοκαιρινούς μήνες.
- Ρίξε τυρφόχωμα μέσα στον κάθε λάκκο. Διαμόρφωσε λάκκους γύρω από τον κάθε κορμό για να κρατάει νερό και να κάνεις οικονομία.
- Την κλαδεύεις μαζί με τα άλλα φυτά την περίοδο με τις χειμωνιάτικες κλαδεύσεις όσο αυστηρά θες. Έχει μεγάλη αντοχή και προσαρμοστικότητα στις κλαδεύσεις.
- Πιθανός εχθρός: ψείρες, ψευδόκοκκος. Ψεκασμός με κατάλληλο εντομοκτόνο είναι απαραίτητος. Ο ψευδόκοκκος μπορεί να καταπολεμηθεί αν ο πληθυσμός πάνω στο φυτό είναι μικρός, με μία μπατονέτα βουτηγμένη στο οινόπνευμα.
Ρυγχόσπερμο (Rynchospermum jasminoides)
Ένας πετυχημένος φράχτης δεν είναι απαραίτητο να αποτελείται μόνο από δέντρα ή θάμνους. Μπορεί να αποτελείται από οποιοδήποτε φυτό, το οποίο μεγαλώνει προς διάφορες κατευθύνσεις, ψηλώνει με το πέρασμα του χρόνου και φτιάχνει συμπαγές φύλλωμα. Τέτοιο φυτό είναι κάποιο αναρριχώμενο, όπως το ρυγχόσπερμο.
Μάθε περισσότερα:
- Αειθαλές αναρριχώμενο φυτό, με πράσινα γυαλιστερά φύλλα
- Πολύ γρήγορη ανάπτυξη.
- Μέτριες απαιτήσεις σε νερό.
- Θα ντύσει και τον τοίχο σου, αρκεί να μπορεί να γραπωθεί σε ένα καφασωτό ή να ένα καλαμωτό πλέγμα.
- Θα το βρεις ανθισμένο τον Μάιο και τον Ιούνιο και το άρωμα του λευκού λουλουδιού του είναι μεθυστικό.
- Αντέχει στην παγωνιά.
- Πολύ οικονομική λύση.
Τι να προσέξεις:
- Μπορούν να φυτευτούν σε απόσταση ενός μέτρου το ένα από το άλλο.
- Απαραίτητη είναι η καλή στήριξή τους μόλις φυτευτούν: πλέξε τα κλαδιά τους πάνω στον καμβά που θες να ντύσεις, π.χ. πάνω στο κάγκελο, πάνω στο καφασωτό κτλ.
- Το χειμώνα είναι σημαντικό να γίνει ένα αυστηρό κλάδεμα αραίωσης. Την άνοιξη θα γεμίσει και πάλι φρέσκα φύλλα.
- Το ρυγχόσπερμο χρησιμοποιείται για να ντύσει έναν άσχημο ή γυμνό τοίχο, να καλύψει κάγκελα μπαλκονιού, για να φτιάξει πυκνό φράχτη πάνω στο σιδερένιο φράχτη γύρω γύρω στον κήπο.
Μπαμπού (Phyllostachys sp.)
Ένας κήπος με ίσιες γραμμές και λιτό στυλ αναζητάει και έναν ανάλογο φράχτη. Ο φράχτης από μπαμπού είναι μία καλή πρόταση.
Μάθε περισσότερα:
- Αειθαλή πλατύφυλλα δέντρα με καλαμωτούς κορμούς.
- Πολύ γρήγορη ανάπτυξη.
- Μεγάλες απαιτήσεις σε νερό.
- Ιδιαίτερα επεκτατικό φυτό.
- Προμηθεύσου μισά από όσα φυτά υπολόγισες ότι χρειάζεσαι, γιατί το κάθε φυτό θα το διαχωρίσεις εύκολα με ένα κοφτερό πριόνι σε δύο μικρότερα.
- Μέτρια οικονομική λύση, αν υπολογίσει κανείς ότι θα χρειαστεί τα μισά φυτά.
Τι να προσέξεις
- Μπορούν να φυτευτούν ακόμη και σε απόσταση μεγαλύτερη του ενός μέτρου το ένα από το άλλο. Το κενό θα καλυφθεί σχετικά γρήγορα, λόγω της μεγάλης ταχύτητας που αναπτύσσεται το μπαμπού. Αφού διαχωριστούν και φυτευτούν, πρέπει να ποτιστούν με πολύ νερό.
- Ένα φυτό μπαμπού χωράει σε ένα αυτοκίνητο πόλης. Αν πάλι χρειαστούν πολλά φυτά για ολόκληρο φράχτη, συνήθως μπορεί να τα μεταφέρει στον κήπο ο ιδιοκτήτης του φυτωρίου.
- Πολύ σημαντικό είναι να περιοριστούν γύρω γύρω οι ρίζες των φυτών και να εμποδιστεί η είσοδός του στον υπόλοιπο κήπο. Αυτό μπορεί να γίνει τοποθετώντας έναν υπόγειο φράχτη γύρω γύρω και σε απόσταση μισού μέτρου από το φράχτη με τα μπαμπού.
Κουμαριά (Arbutus unedo)
Η κουμαριά αποτελεί έναν από τους πιο συνηθισμένους θάμνους που συναντάει κανείς στη βόλτα του στο δάσος. Οι καρποί της είναι αγαπημένη λιχουδιά για τα πουλιά και τις αρκούδες πριν πέσουν σε χειμέρια νάρκη.
Μάθε περισσότερα:
- Αειθαλής πλατύφυλλος θάμνος με πράσινα γυαλιστερά φύλλα με πριονωτές παρυφές.
- Μέτρια γρήγορη ανάπτυξη.
- Κατάλληλη για φύτευση σε μεγάλα υψόμετρα.
- Μέτριες απαιτήσεις σε νερό.
- Ανθίζει το φθινόπωρο και βγάζει μικρά λευκά άνθη που μοιάζουν με καμπανούλες.
- Το χειμώνα γεμίζει με κόκκινους εδώδιμους καρπούς με γλυκιά γεύση όταν είναι ώριμοι.
- Μέτρια οικονομική λύση.
Τι να προσέξεις:
- Φύτευση η μία δίπλα στην άλλη σε απόσταση 0,70 εκ.
- Φύτευση όλο το χρόνο εκτός από μέρες με παρατεταμένο καύσωνα ή παγετό.
- Το χώμα πρέπει να αποστραγγίζει καλά.
- Ρίξε φυλλόχωμα μέσα στο λάκκο φύτευσης για να είναι πλούσιος σε θρεπτικά συστατικά.
- Επιδέχεται προσεκτικό και αυστηρό κλάδεμα στο τέλος του χειμώνα.
- Αποξυλώνει γρήγορα τους βλαστούς, γι’ αυτό θέλει προσοχή να μη μείνουν γυμνοί από φύλλα λόγω κακού κλαδέματος.
- Πιθανός εχθρός τα κοκκοειδή, που αντιμετωπίζονται με κατάλληλο εντομοκτόνο.
Αιμιλία Ροδοπούλου
MSc. Δασολόγος – Περιβαλλοντολόγος
Διαμόρφωση μπαλκονιών και κήπων
www.kipologio.gr
emilia@kipologio.gr
Αναδημοσίευση από το περιοδικό Οδηγός για τον κήπο
Leave A Comment