Το θυμάρι ή θύμιο (Θύμος ο κοινός, Thymus vulgaris) είναι αειθαλής θάμνος 15-30 cm, με μακριά στελέχη. Απαντάται στις νότιες και μεσογειακές περιοχές της Ευρώπης, σε διάφορες περιοχές της Ασίας και καλλιεργείται στη βόρεια Αμερική. Ανήκει στο γένος Thymus της οικογένειας Lamiaceae. Το θυμάρι παρουσιάζεται με συμπαγείς τούφες από ξυλώδη πολυδιακλαδωμένα στελέχη. Τα φύλλα του είναι στενά και ελλειπτικά. Κατά την αποξήρανση αποκτούν ένα καφέ-πράσινο χρώμα και αναδύουν το άρωμα τους αφού θρυμματιστούν. Η γεύση τους είναι πολύ δυνατή, ελαφρώς καυστική και πλούσια. Η απόδοση του φυτού σε αιθέριο έλαιο είναι 1-2% και το κύριο συστατικό του είναι η θυμόλη ή καμφορά του θυμαριού. Στην Ελλάδα υπάρχουν 23 αυτοφυή είδη, τα πιο σημαντικά είναι το Άγριοθυμάρι (Thymus capitatus) που βρίσκεται σε πολλές βραχώδεις, ορεινές, ξηρές περιοχές της ηπειρωτικής Ελλάδας, το χαμοθρούμπι (Τhymus striatus) που βρίσκεται σε πεδινές περιοχές και λιβάδια της Μακεδονίας και της Θράκης και τέλος το Σμάρι ή θυμάρι της Αττικής (Thymus atticus) που βρίσκεται σε διάφορες βραχώδεις περιοχές της Αττικής, της Κορινθίας, της Αχαΐας και του Ολύμπου.

 

Καλλιέργεια θυμαριού (Thymus vulgaris)

Το θυμάρι αναπτύσσεται σε εύκρατα κλίματα (σε ζεστές, ξηρές και ηλιόλουστες περιοχές), ενώ η καλλιέργεια δεν αποδίδει τα μέγιστα σε σκιαζόμενες θέσεις. Το pH του εδάφους πρέπει να είναι από 4,5 έως 8 με άριστη τιμή pH το 6,3. Η ανάπτυξη του θυμαριού δεν ευνοείται από την υπερβολική υγρασία, λόγω της ευαισθησίας του στις ασθένειες που προκαλούν σηψιρριζίες. Έχει την ικανότητα να αντέχει στην έλλειψη νερού, αλλά μια στάγδην άρδευση με την αναγκαία ποσότητα νερού θα έχει ευεργετικά αποτελέσματα στην απόδοση της καλλιέργειας. Η κατάλληλη εποχή φύτευσης των σποροφύτων είναι το φθινόπωρο ή η άνοιξη. Η συγκομιδή γίνεται το 2ο έτος και εξαρτάται από την τελική διάθεση του προϊόντος. Δηλαδή αν προορίζεται για την παραγωγή του αιθέριου ελαίου και ξηρής δρόγης η κοπή γίνετε στην έναρξη της άνθησης, ενώ αν προορίζετε για νωπό προϊόν γίνετε πριν την άνθηση (συλλέγουμε τις κορυφές των βλαστών) όταν το φυτό έχει ύψος 15 cm. Η συγκομιδή πραγματοποιείται 1 φορά το χρόνο αλλά μπορεί να φτάσει έως και 3 φορές αν η καλλιέργεια αρδεύεται.

 

Ιδιότητες-Χρήσεις του θυμαριού

  • Είναι μελισσοκομικό φυτό.
  • Χρησιμοποιείται ως ισχυρό αντιοξειδωτικό στα τρόφιμα και στην φαρμακευτική.
  • Το αιθέριο έλαιό του θυμαριού χρησιμοποιείται κυρίως για την αντιμικροβιακή, αντιμυκητιακή καθώς και την καρδιοτονωτική του δράση (αναπνευστικά προβλήματα, γαστρίτιδα, βρογχίτιδα, άσθμα λαρυγγίτιδα).
  • Ακόμα το αιθέριο έλαιο χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση δερματολογικών προβλημάτων από ακμή, δερματίτιδα, εκζέματα, τσιμπήματα εντόμων και διευκολύνει την πέψη του στομάχου.
  • Βρίσκει εφαρμογή στην βιομηχανία τροφίμων και την ζαχαροπλαστική είτε ως αντιοξειδωτικό είτε για να προσδώσει άρωμα και εμφάνιση.
  • Διατήρηση καλής στοματικής υγιεινής (παρασκευάζονται οδοντόπαστες από το θυμάρι).

 

κείμενα-φωτογραφίες

Χρύσα Πανταζοπούλου

M.Sc. Γεωπόνος Γ.Π.Α.

xrysapadazo@yahoo.gr