Ο κράταιγος είναι φυλλοβόλος θάμνος ή δέντρο με πολλά είδη που αυτοφύονται στις εύκρατες περιοχές του βορείου ημισφαιρίου. Στην Ελλάδα αυτοφύεται σχεδόν σε όλη τη χώρα από παραθαλάσσιες μέχρι ορεινές περιοχές.
Βοτανική ταξινόμηση: Στο γένος Crategus ανήκει στην οικογένεια Rosaceae και περιλαμβάνει πολλά είδη θάμνων και μικρών δέντρων. Κάποια από τα γνωστά είδη είναι Crataegus monogyna, C. oxyacantha, C. orientalis, C. carrieri, C. laevigata.Διάφορα είδη κράταιγου είναι δασικά φυτά και την ελληνικής χλωρίδας. Ένα είδος με ιδιαίτερη αξία για το ξύλο της είναι η Μοσφιλιά (Crataegus azarolus).
Καταγωγή: Αυτοφύεται στις εύκρατες περιοχές της Ευρώπης, Ασίας, Βόρειας Αφρικής και Βόρειας Αμερικής.
Άλλες ονομασίες: Η ονομασία του κράταιγου προέρχεται από την αρχαία ελληνική λέξη “κραταιός” που σημαίνει “αυτός που έχει μεγάλη δύναμη”. Άλλες ονομασίες του φυτού είναι μπουρμπουτζελιά, τρικοκκιά, μουρζιά. H αγγλική κοινή ονομασία του κράταιγου είναι Hawthorn.
Τοξικότητα: Δεν έχει παρατηρηθεί τοξικότητα σε κανένα τμήμα του φυτού. Σε κάποια είδη κράταιγου οι καρποί είναι βρώσιμοι. Επιπλέον ο κράταιγος θεωρείται ότι έχει ευεργετικές ιδιότητες και πωλείται ως βότανο. Ωστόσο απαιτείται προσοχή καθώς έχει και παρενέργειες.
Ο κράταιγος ως βότανο: Τα φύλλα, τα άνθη και οι καρποί του κράταιγου χρησιμοποιούνταν παραδοσιακά στη θεραπεία καρδιακών προβλημάτων. Έχει αντισπασμωδικές, καρδιοτονωτικές, αγγειοδιασταλτικές ιδιότητες. Χρησιμοποιείται στη φαρμακευτική βιομηχανία για την αντιμετώπιση καρδιαγγειακών παθήσεων.
Βοτανικά χαρακτηριστικά του κράταιγου
Ύψος – Ανάπτυξη φυτού: Ο κράταιγος έχει σχετικά ακανόνιστη πυραμιδοειδή ανάπτυξη. Τα διάφορα είδη του αποκτούν ύψος από 5 μέχρι 15 μέτρα.
Φύλλα: Τα περισσότερα είδη έχουν λοβωτά φύλλα (σαν του αμπελιού) με ακανόνιστους λοβούς και συνήθως οδοντωτή περιφέρεια. Το είδος C. carrieri έχει φύλλα χωρίς λοβούς και με οβάλ σχήμα.
Αγκάθια: Τα κλαδιά του κράταιγου έχουν αγκάθια με μήκος από 1 έως 3 εκατοστά.
Άνθη: Τα άνθη είναι τα τυπικά της οικογένειας Rosaceae με πέντε πέταλα. Είναι λευκά και εμφανίζονται την άνοιξη (Απρίλιο-Μάιο).
Καρποί: Εμφανιζονται στο δέντρο το φθινόπωρο, είναι μικροί και σφαιρικοί. Στα περισσότερα είδη έχουν κόκκινο χρώμα αλλά υπάρχουν και είδη με κίτρινους ή πορτοκαλί καρπούς.
Κατάλληλες συνθήκες για σωστή ανάπτυξης του κράταιγου
Ο κράταιγος είναι γενικά δυνατό και ανθεκτικό φυτό. Ανήκει στην κατηγορία των φυτών που είναι ανθεκτικά στη ρύπανση του αέρα.
Ρυθμός ανάπτυξης: Είναι από μέτριος μέχρι σχετικά γρήγορος, ανάλογα με το είδος και την περιοχή.
Θέση: Προτιμά τις ηλιαζόμενες θέσεις. Είναι κατάλληλο και για παραθαλάσσιες περιοχές καθώς αντέχει στην αλατότητα από τα σταγονίδια της θάλασσας.
Θερμοκρασία: Αντέχει ακόμα και στις πολύ χαμηλές θερμοκρασίες.
Έδαφος-Χώμα: Αναπτύσσεται σχεδόν σε όλα τα εδάφη καθώς δεν έχει ιδιαίτερες εδαφικές απαιτήσεις.
Υγρασία: Ο κράταιγος έχει βαθύ ριζικό σύστημα γεγονός που τον κάνει ανθεκτικό στην ξηρασία.
Φροντίδες που χρειάζεται ο κράταιγος
Γενικά ο κράταιγος είναι ιδιαίτερα ανθεκτικό και ευπροσάρμοστο φυτό. Δεν έχει ιδιαίτερες ανάγκες ωστόσο αναπτύσσεται καλύτερα με λίγη περιποίηση.
Πότισμα: Τα φυτά που έχουν εγκατασταθεί σε μία θέση δεν έχουν ανάγκη από πότισμα. Τακτικό πότισμα χρειάζεται ο κράταιγος μέχρι να εγκατασταθεί. Τις πρώτες εβδομάδες από τη φύτευσή του και το πρώτο καλοκαίρι στην τελική του θέση.
Λίπασμα: Η λίπανση δεν είναι αναγκαία για τον κράταιγο. Ωστόσο η προσθήκη στο έδαφος κόμποστ ή λιπάσματος βραδείας αποδέσμευσης την άνοιξη θα ευνοήσει την ανάπτυξή του.
Κλάδεμα του κράταιγου: Ο κράταιγος κλαδεύεται μόνο για να διατηρήσει το σχήμα του ή να περιοριστεί η ανάπτυξή του. Είναι φυτό ανθεκτικό στο κλάδεμα και με γρήγορη αναβλάστηση. Το κλάδεμα γίνεται το χειμώνα και έτσι ενισχύεται και η ανοιξιάτικη ανθοφορία.
Πως γίνεται ο πολλαπλασιασμός στον κράταιγο: Ο κράταιγος μπορεί να πολλαπλασιαστεί με σπόρο, μοσχεύματα και καταβολάδες.
Διακοσμητική αξία και φύτευση στον κήπο
Η καλλωπιστική αξία του κράταιγου οφείλεται κυρίως στην πλούσια ανθοφορία του, στα χρώματα που παίρνει το φύλλωμα το φθινόπωρο αλλά και στους διακοσμητικούς του καρπούς. Στον κήπο συνήθως χρησιμοποιείται στη δημιουργία φρακτών με ελεύθερη ανάπτυξη ή κλαδευόμενους.
Είναι ιδιαίτερα σημαντικό φυτό καθώς προσαρμόζεται εύκολα και είναι ανθεκτικό σε διάφορες δύσκολες συνθήκες. Ο κράταιγος είναι πολύ ανθεκτικός στο κλάδεμα και είναι κατάλληλο φυτό για bonsai.
Τέλος ο κράταιγος είναι ιδιαίτερα σημαντικό φυτό και για την άγρια ζωή ιδιαίτερα για τα πουλιά που το χειμώνα τρέφονται από τους καρπούς του.
Διαβάστε επίσης:
Leave A Comment