Οι ιοί που προσβάλλουν τα φυτά (φυτοπαρασιτικοί ιοί ή φυτοιοί) μπορεί να μεταδοθούν από φυτό σε φυτό με διάφορους τρόπους (έμμεσους ή άμεσους). Η καλύτερη γνώση μας πάνω στους τρόπους που μεταδίδονται οι ιοί που προσβάλλουν φυτά μπορούν να μας κάνουν να βελτιώσουμε τα προληπτικά μέτρα που πρέπει να λαμβάνονται κατά τις κηπουρικές, ανθοκομικές ή λαχανοκομικές μας εργασίες.

 

Οι ιοί μπορεί να μεταδοθούν από φυτό σε φυτό με τους εξής τρόπου:

  • Μετάδοση ιών από τη διαδικασία του πολλαπλασιασμού των φυτών με αγενή τρόπου
  • Μετάδοση των ιών μέσω του εμβολιασμού (εμβόλια, υποκείμενα)
  • Μετάδοση των ιών μέσω των σπόρων (ιοί μπορεί να βρίσκονται στα περιβλήματα των σπερμάτων ή μέσα στο έμβρυο)
  • Μετάδοση μέσω της γύρης
  • Μετάδοση ιών μέσω του ανθρώπινου παράγοντα κυρίως σε θερμοκηπιακές καλλιέργειες.
  • Μετάδοση των ιών μέσω της άμεσης επαφής των φύλλων δύο διπλανών φυτών ή δέντρων που το ένα εκ των δύο είναι μολυσμένο
  • Μετάδοση των ιών μέσω εντόμων που είναι φορείς φυτοιώσεων όπως είναι οι αφίδες που αποτελούν και τους πιο συχνούς φορείς. Άλλα έντομα φορείς φυτικών ιών είναι οι αλευρώδεις και οι θρίπες. Επίσης και άλλοι οργανισμοί όπως είναι τα ακάρεα και οι νηματώδεις
  • Μετάδοση ιών με μύκητες ή πρωτόζωα. Πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η ιολογική προσβολή των ζαχαρότευτλών μέσω της προσβολής από το πρωτόζωο Polymyxa betae

Πολύ συχνοί φυτικοί ιοί είναι:

  • Ιός της χλωρωτικής κηλιδώσεως στη μηλιά
  • Ιός της τριστέτσας στα εσπεριδοειδή
  • Ιός του μωσαϊκού της πατάτας (καπνός, αλεξανδρινό)
  • Ιός της ψωρώσεως στα εσπεριδοειδή
  • Ιός του μωσαϊκού του χρυσανθέμου, της ντάλιας κλπ.
  • Ιός της ευλογιάς των πυρηνοκάρπων (σάρκα πυρηνοκάρπων)

Τρόποι πρόληψης της μετάδοσης των ιών από φυτό σε φυτό

  • Χρήση αποκλειστικά πιστοποιημένου και υγιούς πολλαπλασιαστικού υλικού
  • Προσοχή κατά τις εργασίες κλαδέματος. Σχολαστική απολύμανση κλαδευτικών εργαλείων και μηχανημάτων σε κάθε χρήση.
  • Αποτελεσματική καταπολέμηση εντόμων εχθρών των καλλιεργειών που είναι πιθανοί φορείς ιώσεων στα φυτά