Βιβούρνο, θάμνος κατάλληλος για φράχτη

Βιβούρνο, θάμνος με κομψή και πλούσια ανάπτυξη κατάλληλος για φράχτη

Μια σημαντική κατηγορία καλλωπιστικών θάμνων, που χρησιμοποιούνται ευρύτατα στη κηποτεχνία και παρκοτεχνία για δημιουργία φυτικών φραχτών και πλαισίων είναι τα βιβούρνα.

Είναι κυρίως αειθαλή είδη με πιο γνωστό το κοινό βιβούρνο (Viburnum tinus) αλλά και φυλλοβόλα όπως το χιονανθές βιβούρνο Viburnum opulus, με εντυπωσιακά άνθη. Η καταγωγή των φυτών είναι από τις βόρειες εύκρατες περιοχές. Στο γένος Viburnum ταξινομούνται περί τα 170 είδη αειθαλών ή φυλλοβόλων θάμνων, αρκετά από τα οποία με ιδιαίτερη καλλωπιστική αξία.

Τα βιβούρνα ανήκουν στην οικογένεια Caprifoliaceae, στην οποία ταξινομούνται σχεδόν 800 είδη, μεταξύ των οποίων και τα καλλωπιστικά φυτά αμπέλια και κολβίτζια.  Μια ποικιλία του κοινού βιβούρνου που έχει αποκτήσει ιδιαίτερη αξία στην κηποτεχνία είναι το βιβούρνο λουσίντουμ “lucidum” (Viburnum tinus lucidum), εξαιτίας της ζωηρής βλάστησης του και κυρίως των μεγάλων, βαθυπράσινων, γυαλιστερών φύλλων του.

Μορφολογικά χαρακτηριστικά του βιβούρνου

Τα βιβούρνα που φυτεύονται στην χώρα μας φτάνουν σε ύψος τα 2-3 m. Η κόμη του σχηματίζει κυλινδρική και πυκνή βλάστηση. Τα φύλλα είναι απλά, τοποθετημένα πάνω στο βλαστό απέναντι το ένα στο άλλο. Είναι μεγάλα σε μέγεθος και αρκετά παχιά, με έντονο βαθύ πράσινο χρώμα.

Το βιβούρνο λουσίντουμ (Viburnum tinus lucidum) είναι ιδιαίτερα δημοφιλές λόγω των γυαλιστερών φύλλων του. Τα άνθη στα βιβούρνα αναπτύσσονται πολλά μαζί σε ταξιανθία σκιάδιου και είναι μικρά, λευκού χρώματος και ελαφρώς αρωματικά. Ορισμένα είδη έχουν ιδιαίτερα αρωματικά άνθη.

Για τα αειθαλή βιβούρνα η άνθιση ξεκινάει από τον Δεκέμβριο ή Ιανουάριο και διαρκεί μέχρι και τα μέσα της άνοιξης (Απρίλιος). Το φυλλοβόλο βιβούρνο (Viburnum opulus) δημιουργεί υπέροχες στρογγυλές ανθοταξίες που μοιάζουν με μπάλα χιονιού για αυτό ονομάζεται βιβούρνο χιονανθές. Η άνθιση στα φυλλοβόλα βιβούρνα διαρκεί από τον Απρίλιο – Μάιο, για 20-30 μέρες.

βιβούρνο λουσίντουμ

Καλλιεργητικές φροντίδες που χρειάζεται το βιβούρνο

Το βιβούρνο αναπτύσσεται καλά σε όλα τα εδάφη ακόμα και στα βαριά ασβεστώδη. Χρειάζεται κανονικά ποτίσματα το φθινόπωρο και την άνοιξη ενώ το καλοκαίρι τόσο οι δόσεις όσο και η ποσότητα του νερού αυξάνει για να αντεπεξέλθει το φυτό στις υψηλές θερμοκρασίες και την ξηρασία. Επιπλέον, είναι ιδιαίτερα ανθεκτικός θάμνος στις χαμηλές θερμοκρασίες του χειμώνα και αντέχει μέχρι και -15οC.

Αναπτύσσεται καλά σε ηλιαζόμενες θέσεις, αλλά προτιμότερο είναι να φυτεύεται σε ημισκιερά σημεία του κήπου. Το κλάδεμα της κόμης γίνεται με σκοπό τη διατήρηση του σχήματος και την αφαίρεση εξασθενημένων και ξερών κλαδιών. Εάν η κόμη του φυτού έχει διαμορφωμένη συμπαγή μορφή τότε θα πρέπει να κλαδεύεται μια φορά το χρόνο, ενώ εάν είναι άναρχη τότε χρειάζεται καθάρισμα ή ελαφρύ κλάδεμα μια φορά στα δύο χρόνια.

Πάντως και στις δύο περιπτώσεις το κλάδεμα πρέπει να πραγματοποιείται στα μέσα με τέλη άνοιξης και μετά την ολοκλήρωση της άνθησης. Η μεταφύτευση των φυτών σε νέες θέσεις πρέπει να γίνεται το φθινόπωρο ή την άνοιξη, λόγω των συνθηκών που επικρατούν και της δυνατότητας των φυτών να προσαρμόζονται πιο γρήγορα. Κατάλληλο ύψος για μεταφύτευση είναι 40-80 cm.

Η λίπανση των φυτών με χρήση κοκκωδών λιπασμάτων (μια φορά ανά 1,5 μήνα) καθώς και η προσθήκη κομποστοποιημένου χώματος την άνοιξη προσφέρουν σημαντικά στην καλή ανάπτυξη των φυτών και στο χρώμα των φύλλων. Τα βιβούρνα είναι ανθεκτικά φυτά στην ατμοσφαιρική ρύπανση και τοποθετούνται χωρίς προβλήματα σε αστικούς κήπου, πάρκα ή διαχωριστικές νησίδες δρόμων.

Πως γίνεται ο πολλαπλασιασμός στο βιβούρνο

Ο πολλαπλασιασμός για το βιβούρνο δεν είναι πολύ εύκολος. Το φυτό μπορεί να πολλαπλασιαστεί με λήψη τρυφερών μοσχευμάτων (πράσινων) ή ξυλοποιημένων βλαστών στο τέλος του καλοκαιριού με αρχές του φθινοπώρου.

Απαραίτητη είναι η χρήση ορμόνης ριζοβολίας καθώς και η τοποθέτηση των μοσχευμάτων σε χώρο με υψηλή εδαφική υγρασία (υδρονέφωση).

Επιπλέον, στον κήπο μπορεί να πολλαπλασιαστεί με εναέριες καταβολάδες που γίνονται πάνω στους ξυλοποιημένους βλαστούς. Ο πολλαπλασιασμός με σπόρο δεν είναι εύκολος και για τον λόγο αυτό δεν χρησιμοποιείται συχνά.

Έντομα και ασθένειες στο βιβούρνο

Είναι πολύ ανθεκτικός θάμνος σε προσβολές εντόμων και μυκήτων. Ορισμένες φορές παρατηρείται προσβολή από τετράνυχο (μικρά αραχνοειδή) πάνω στα φύλλα,  με αποτέλεσμα να κιτρινίζουν, να εμφανίζονται λερωμένα και να αναπτύσσονται ιστοί κυρίως στην κάτω επιφάνεια.

Επιπλέον, μπορεί να παρατηρηθούν μυζητικά έντομα (αφίδες) σε μικρές αποικίες στα φύλλα, στους βλαστούς και τα άνθη. Συνήθως η προσβολή δεν είναι σημαντική και δεν δημιουργούνται προβλήματα στα φυτά. Το καλοκαίρι μπορεί να παρατηρηθεί φυλλόπτωση που τις περισσότερες φορές οφείλεται στην έλλειψη επαρκούς ποσότητας νερού.

Γνωρίζεται ότι: Από τα παλιά χρόνια ο φλοιός φυλλοβόλλων ειδών όπως του V. opulus και V. prunifolium χρησιμοποιόταν για θεραπευτικούς σκοπούς καθώς δρούσε σαν ηρεμιστικό και σπασμολυτικό

Φύτευση του βιβούρνου στον κήπο και τη βεράντα

• Φύτευση για δημιουργία μέτριων ή ψηλών φρακτών, φυτικών διαχωριστικών, με συμπαγή ή άναρχη κόμη
• Σε μεγάλα πήλινα φυτοδοχεία, σε διάφορα σημεία στον κήπο ή στη βεράντα
• Σε διάφορες γωνιές στον χλοοτάπητα. Συχνά φυτεύονται δύο ή τρία φυτά δημιουργώντας ποικιλομορφία στον χώρο. Συνήθως μπροστά από τα βιβούρνα φυτεύονται, την άνοιξη και καλοκαίρι, ετήσια ποώδη φυτά με χρωματιστά άνθη
• Ιδανικό για κάλυψη τοίχων ή σημείων του κήπου που δεν επιθυμούμε να φαίνονται (αποθήκες, χώροι εργαλείων, χώροι κομποστοποίησης)
• Μπορεί να αναπτυχθεί και σαν μικρό δένδρο, συνήθως μεμονωμένο σε φυτοδοχεία

Μπορείτε επίσης να διαβάσετε:

• Κάσσια, θάμνος με κίτρινα λουλούδια
• Πολυγάλα: ένας υπέροχος καλλωπιστικός θάμνος
• Σεφλέρα στον κήπο, τη βεράντα και τον εσωτερικό χώρο
• Δαφνοκέρασος
• Σπάρτο για κίτρινα λουλούδια στον κήπο
• Καρίσα, μοντέρνο φυτό με κομψή ανάπτυξη
• Πικροδάφνη: καλλιέργεια, λίπανση, πολλαπλασιασμός
• Ζαρντινιέρες και φυτά για φύτευση στο μπαλκόνι
• Λουίζα, όμορφο καλλωπιστικό και χρήσιμο αρωματικό φυτό
• Μυρτιά, μυρσίνη ή σμυρτιά