Microgreens: Τι είναι τα μικρολαχανικά και πως καλλιεργούνται
Τι είναι τα μικρολαχανικά (Microgreens);
Microgreens ή μικρολαχανικά ονομάζουμε όλα αυτά τα φυτικά είδη λαχανικών, οσπρίων και σιτηρών, που καλλιεργούνται για πολύ μικρό χρονικό διάστημα (έως 15 ημέρες) μέχρι να αναπτυχθούν οι κοτυληδόνες. Τότε συγκομίζονται και καταναλώνεται ολόκληρο το υπέργειο τμήμα του.
Η καλλιέργεια μικρολαχανικών δεν γίνεται στο έδαφος, αλλά σε δοχεία σποράς και ανάπτυξης των φυτών και συχνά γίνεται σε εσωτερικό χώρο. Μπορούν να αναπτυχθούν με επιτυχία και σε εξωτερικό χώρο καθώς χρειάζονται το ηλιακό φως. Καλλιεργούνται σε δοχεία σποράς με χώμα ή άλλο εδαφικό υπόστρωμα.
Τα Microgreens – συχνά ονομάζονται Μικρολαχανικά, Μικροσαλάτες, Μικροαρωματικά, ενώ στα αγγλικά συχνά ονομάζονται “vegetable confetti” (χαρτοπόλεμος λαχανικών). Παρόμοιος όρος υπάρχει και για τα βότανα και αρωματικά που παράγονται με παρόμοια μέθοδο και ονομάζονται Microherbs.
Έτσι τα μικρολαχανικά είναι τα κανονικά λαχανικά που καλλιεργούμε. Φυτεύονται με το σπόρο τους σε δοχεία σποράς σε αρκετή πυκνότητα στο εδαφικό μείγμα. Η διάρκεια καλλιέργειας κρατάει από 7-15 ημέρες ανάλογα το λαχανικό, το όσπριο ή το σιτηρό. Είναι έτοιμα για συγκομιδή όταν έχουν αναπτύξει τις κοτυληδόνες τους (πριν την ανάπτυξη των πρώτων πραγματικών φύλλων).
Τότε κόβεται το υπέργειο τμήμα των μικρολαχανικών το οποίο και καταναλώνεται ολόκληρο. Χρησιμοποιείται σε πιάτα εστιατορίων τόσο για διακόσμηση του πιάτου, αλλά και επειδή δίνουν ιδιαίτερες γεύσεις. Πλέον οι χρήση των μικρολαχανικών στη διατροφή έχει διευρυνθεί και χρησιμοποιούνται σε σαλάτες, σε φρουτοχυμούς, smoothies, γλυκά και άλλα.
Υπάρχουν κι άλλες κατηγορίες καλλιέργειας λαχανικών (εκτός από τις συμβατικές) όπως είναι τα baby leaf (αναπτύσσονται σαν τα microgreens, αλλά κόβονται αφού έχουν αναπτύξει τα πρώτα τους φύλλα) και τα φύτρα, που διαφέρουν τόσο στον τρόπο καλλιέργειας αλλά και στο χρόνο ανάπτυξης των φυτών και συγκομιδής τους από τα microgreens και τα baby leaf.
Τα μικρολαχανικά (microgreens) πρωτοχρησιμοποιήθηκαν τη δεκαετία του 1980 από καλά εστιατόρια της Αμερικής σε gourmet πιάτα και σαλάτες. Με τον καιρό διαδόθηκαν και σήμερα τα μικρολαχανικά αποτελούν σημαντική τάση στην κατανάλωση βιολογικών λαχανικών και δημιουργία ποιοτικών πιάτων.
Τα μικρολαχανικά καταναλώνονται συνήθως ωμά, ενώ μελέτες έχουν δείξει πλέον τη σημαντική τους περιεκτικότητα σε θρεπτικά συστατικά και θρεπτική αξία ακόμα και πιο μεγάλη από τα ίδια φυτά αν θα συγκομίζονταν μεγάλα.
Η καλλιέργεια μικρολαχανικών είναι ένα εξειδικευμένος τρόπος καλλιέργειας διάφορων εδώδιμων φυτών περιλαμβανομένων των λαχανικών, οσπρίων, σιτηρών και άλλα.
Microgreens vs Baby plants vs Φύτρα: Ποιες οι διαφορές των μικρολαχανικών από τα baby λαχανικά και τις φύτρες;
Τα φύτρα είναι σπόροι που έχουν βλαστήσει και παράγονται σε συστήματα με υψηλή σχετική υγρασία, στο σκοτάδι εμβαπτισμένοι συνήθως σε νερό. Είναι βρώσιμος όλο το τμήμα του σπόρου με το κομμάτι που έχει βλαστήσει. Τα φύτρα δεν καλλιεργούνται στο χώμα αλλά σε άλλα υποστρώματα.
Και η καλλιέργεια των φύτρων θεωρείται αστική καλλιέργεια αφού δεν γίνεται στον αγρό, παρόλα αυτά χρειάζεται μεγαλύτερη προσοχή από την καλλιέργεια μικρολαχανικών ή baby λαχανικών καθώς λόγω υψηλής υγρασίας μπορεί να αναπτυχθούν ανεπιθύμητα μικρόβια.
Τα baby λαχανικά παράγονται με τον ίδιο τρόπο όπως τα μικρολαχανικά όμως η καλλιέργεια τους δεν σταματά στην ανάπτυξη των κοτυληδόνων. Συνεχίζεται και όταν έχουν αναπτυχθεί τα πρώτα τρυφερά φύλλα. Θεωρούνται και αυτά λαχανικά υψηλής θερμιδικής αξίας και χρησιμοποιούνται κυρίως σε μικροσαλάτες και sandwich.
Πως χρησιμοποιούνται τα μικρολαχανικά στη μαγειρική;
Τα microgreens αποτελούν είδη υψηλής διατροφικής αξίας και χρησιμοποιούνται κυρίως ως συστατικά για σαλάτες που προσδίδουν στο πιάτο αρώματα, χρώματα και καλή υφή.
Διάφοροι chef επιλέγουν τα microgreens που θα χρησιμοποιήσουν βάσει κριτηρίων όπως:
- Την αισθητική αξία (οτική αναβάθμιση) του πιάτου που δημιουργούν.
- Την προσθήκη γεύσεων στο πιάτο τους
- Και τη αναβάθμιση της μυρωδιάς του πιάτου που φτιάχνουν
Πως να χρησιμοποιήσουμε τα microgreens στη μαγειρική: Τα μικρολαχανικά μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε σαλάτες, σε συνταγές με ψάρι, μπέργκερς, πίτσα, smoothies και cocktails.
Θρεπτική αξία μικρολαχανικών
Αν και είναι μικρά σε μέγεθος τα μικρολαχανικά είναι πολύ πλούσια σε θρεπτικά συστατικά. Μελέτες έχουν δείξει ότι τα μικρολαχανικά είναι πλούσια σε θρεπτικά στοιχεία, βιταμίνες Α, C, E και Κ, λουτεΐνη, καροτενοειδή (β-καροτένιο, λυκοπένιο) έως και 40 φορές περισσότερο από τα ώριμα φύλλα τους.
Πλεονεκτήματα καλλιέργειας μικρολαχανικών (microgreens)
Τα πλεονεκτήματα της καλλιέργειας μικρολαχανικών μπορούν να συνοψιστούν παρακάτω:
- Παραγωγή σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα
- Χαμηλό κόστος παραγωγής.
- Μεγάλη ποικιλία παραγωγής
- Πολύ υψηλή διατροφική αξία παραγόμενων προϊόντων
- Η μέθοδος καλλιέργειας μπορεί να χαρακτηριστεί ως βιολογική καθώς δεν απαιτούνται χρήση λιπασμάτων και φυτοπροστατευτικών προϊόντων (φυτοφαρμάκων) για αντιμετώπιση ασθενειών.
- Εύκολη συσκευασία και αποθήκευση.
- Εύκολη καλλιέργεια καθώς δεν απαιτεί παραγωγή στον αγρό.
- Θεωρείται αστική καλλιέργεια (urban vegetable – urban gardening)
- Οι παραδοσιακές ποικιλίες μπορούν να αξιοποιηθούν προς αυτή τη χρήση αυξήσεως της καλλιεργούμενης επιφάνειας χωρίς περαιτέρω μείωση της γεωργικής γης
Μειονεκτήματα καλλιέργειας μικρολαχανικών (microgreens)
- Απαιτείται μεγάλος αριθμός σπόρων
- Δεν καλλιεργούμε τα σολανώδη
- Δεν μπορείς να φτιάξεις ένα ολόκληρο γεύμα φαγητού μόνο από μικρολαχανικά, όπως συμβαίνει με τα ώριμα λαχανικά
- Απαιτείται αρκετή ποσότητα από μικρολαχανικά σε ορισμένες περιτπώσεις
Πόσα μικρολαχανικά (microgreens) υπάρχουν;
Υπάρχουν περίπου 100 είδη φυτών που καλλιεργούνται ως μικρολαχανικά και baby λαχανικά.
Στα μικρολαχανικά ανήκουν τα περισσότερα λαχανικά (φυλλώδη και μη) καθώς και αρκετά αρωματικά και φαρμακευτικά φυτά (microherbs).
Σε αντίθεση με τα λαχανικά σε πλήρη ανάπτυξη, το άρωμα των microgreens λαχανικών είναι πιο έντονο. Στα σιτηρά και στα όσπριακαι τα ψυχανθή, όπου σε πλήρη ανάπτυξη ολόκληρο το φυτό δεν είναι βρώσιμο, εμφανίζονται στους καταναλωτές νέες διακριτές γεύσεις.
Ποιά λαχανικά μπορούν να καλλιεργηθούν ως microgreens;
Αμάρανθος κόκκινος | Λαχανάκια Βρυξελλών | Ρεβύθι |
Άνηθος | Λαχανίδα | Ρίγανη |
Βασιλικός | Λεμονόχορτο | Ρόκα |
Βασιλικός κόκκινος | Μαϊντανός | Σέλινο |
Γλυκάνισο | Μαντζουράνα | Σέσκουλο |
Γογγύλι | Μάραθο | Σινάπι |
Ηλίανθος | Μαρούλι | Σιτάρι |
Θυμάρι | Μέντα | Σουσάμι |
Κάρδαμο | Μηδική, Alfalfa | Σπαράγγι |
Καρότο | Μουστάρδα | Σχοινόπρασο |
Κεχρί | Μπιζέλι | Φαγόπυρο |
Κόλιανδρο | Μπρόκολο | Φακές |
Κουνουπίδι | Παντζάρι | Φασκόμηλο |
Κρεμμύδι | Πράσο | Φασόλι |
Κριθάρι | Ραδίκια | |
Λάπαθο | Ραπανάκι |
Δεν καλλιεργούμε ως microgreens τα σολανώδη λαχανικά – πατάτα, τομάτα, μελιτζάνα, πιπεριά
Μπορείτε επίσης να διαβάσετε:
- Βασιλικός, κλασσικό αρωματικό για τον κήπο και τη βεράντα
- Μαντζουράνα, αρωματικό φυτό για παρτέρια στον κήπο
- Ποικιλίες πιπεριάς από σπόρο
- Βαλεριάνα, φαρμακευτικό βότανο της ελληνικής φύσης
- Τα μυστικά του οπωρώνα
- Άνηθος, φροντίδες και καλλιέργεια στον κήπο
Leave A Comment