Η πικροδάφνη (Nerium oleander, Oleaceae) είναι πολύ ανθεκτικό μεσογειακό φυτό που μπορεί να επιβιώσει και σε διάφορες κλιματικές συνθήκες (υψηλές θερμοκρασίες, ξηρασία) καθώς και σε περιοχές με έντονη ατμοσφαιρική ρύπανση. Δεν ανήκει στους θάμνους που προσβάλλονται συχνά από ασθένειες ή έντομα που να προκαλούν σημαντική ζημιά. Οι σημαντικότεροι εχθροί της πικροδάφνης είναι τα κοκκοειδή έντομα που προσβάλλουν τα φύλλα και τα κλαδιά καθώς και το βακτήριο Pseudomonas savastanoi pv. savastanoi που δημιουργεί μεγάλα εξογκώματα (φυμάτια) σε φύλλα και κλαδιά.
Τα κοκκοειδή είναι μια σημαντική κατηγορία εντόμων, εκ των οποίων πολλά είδη προσβάλλουν καρποφόρα, καλλωπιστικά δένδρα και θάμνους. Χαρακτηριστικό των εντόμων είναι πως τη μεγαλύτερη διάρκεια της ζωής τους την περνούν μένοντας ακίνητα πάνω σε κάποιο φυτικό τμήμα (καρπό, φύλλο, βλαστό ή κλαδί) και τρέφονται από τους χυμούς των φυτών. Για την προστασία τους, δημιουργούν ένα χαρακτηριστικό “καπελάκι” (καψίδιο), που τα προστατεύει από φυσικούς παράγοντες οι άλλους εχθρούς. Εξαιτίας και της ανάπτυξης του καψιδίου τα έντομα αυτά καταπολεμούνται δύσκολα, ακόμα και με χημικά μέσα. Στις δενδροκαλλιέργειες (εσπεριδοειδή, ελιά) η αντιμετώπιση είναι απαραίτητη, ενώ στα καλλωπιστικά συνήθως δεν χρειάζεται. Η γενικότερη φροντίδα των θάμνων, τακτικό κλάδεμα, σωστή λίπανση, αερισμός φυτών και κατάλληλη άρδευση βοηθούν στην καλύτερη αντιμετώπιση των προσβολών από το ίδιο το φυτό. Τα υπολείμματα του κλαδέματος πρέπει να απομακρύνονται και να καταστρέφονται άμεσα.
Τα κοκκοειδή μπορούν να απομακρυνθούν από τα φύλλα και τους βλαστούς της πικροδάφνης με το χέρι. Βάζουμε οινόπνευμα σε ένα βαμβάκι και τρίβοντας στα σημεία που φαίνονται τα κοκκοειδή προσπαθούμε να τα αποσπάσουμε από το φυτό, χωρίς να πληγώσουμε τα φύλλα και τους βλαστούς. Φυσικά το πρόβλημα δε θα λυθεί πλήρως αλλά ο πληθυσμός των κοκκοειδών θα μειωθεί και η πικροδάφνη θα φαίνεται καθαρή.
Το βακτήριο P. savastanoi είναι ένα πολύ κοινό παθογόνο που προσβάλλει πολλά καρποφόρα και καλλωπιστικά δένδρα και θάμνους, μεταξύ των οποίων και την ελιά. Όταν το βακτήριο εισχωρήσει στο φυτό, μέσω πληγών συνήθως από κλάδεμα ή χαλάζι, αναπτύσσονται εξογκώματα που αρχικά είναι μικρά σε μέγεθος, ανοιχτού καφέ χρώματος. Στη συνέχεια τα εξογκώματα μεγαλώνουν και σκληραίνουν. Σε μεγάλες προσβολές, καλύπτουν μεγάλο μέρος των φύλλων και των κλαδιών, προκαλώντας εξασθένηση του φυτού. Η αντιμετώπιση της ασθένειας είναι δύσκολη. Όταν τα φυτά είναι λίγα, αφαιρούνται τα εξογκώματα από τα κλαδιά, με μικρό μαχαίρι. Η διαδικασία αυτή δεν εξαλείφει το πρόβλημα, μειώνει όμως σημαντικά την προσβολή και βελτιώνει την εικόνα του θάμνου.
Κείμενο – Φωτογραφίες: Πάνος Λαμπρόπουλος, M.Sc. γεωπόνος ΓΠΑ
[…] προσβάλλει επίσης κι άλλα δένδρα και θάμνους όπως η πικροδάφνη και το […]