Η αρχιτεκτονική των κατοικιών και γενικότερα των κτισμάτων στο Αιγαίο έχει γίνει αντικείμενο επιστημονικής μελέτης, τόσο σε δικά μας πανεπιστήμια και ειδικότερα στο πανεπιστήμιο Αιγαίου, αλλά και σε τμήματα Αρχιτεκτονικών σπουδών μεγάλων Ευρωπαϊκών και Αμερικανικών πανεπιστημίων, ενώ στοιχεία Αιγαιοπελαγίτικης αρχιτεκτονικής φιλοξενούνται σε πολλά μουσεία σε ολόκληρο τον κόσμο.

Παρότι τα νησιά είναι σε κοντινή απόσταση μεταξύ τους και διατηρούν κοινά χαρακτηριστικά, ειδικά αυτά που αποτελούν ας πούμε συμπλέγματα ( Κυκλάδες – Νησιά του Βορειοανατολικού Αιγαίου – Σποράδες – Δωδεκάνησα – Κρήτη) εν τούτοις το καθ’ ένα παρουσιάζει και κάτι διαφορετικό, κάτι εντελώς δικό του. Η απάντηση βρίσκεται στη ιστορική διαδρομή των νησιών που το κάθε ένα αυτόνομα ακολούθησε καθώς και στις επιρροές που δέχτηκαν από διάφορους κατακτητές κυρίως κατά την περίοδο της τουρκοκρατίας και ενετοκρατίας. Επίσης οφείλεται και στις ήπιες κλιματικές συνθήκες του Αιγαίου που σε συνδυασμό με τα ιδιαίτερα τοπογραφικά στοιχεία, κάθε νησί, προσπαθούσε να ικανοποιήσει τις οικιστικές και πολιτιστικές ανάγκες των κατοίκων του.

Έτσι συναντάμε ως μοναδικά ανά τον κόσμο αρχιτεκτονικά στοιχεία, τις υπόσκαφες κατοικίες της Σαντορίνης και τους οικισμούς στο χείλος της καλντέρας, τους πασίγνωστους περιστερώνες της Τήνου στον Πύργο και στα γύρω χωριά, τα κάστρα στην Αντίπαρο και στην Φολέγανδρο, τον πυκνό κυβιστικό οικισμό και τους επτά (από τους πάνω από είκοσι) εναπομείναντες διάσημους ανεμόμυλους της Μυκόνου, τα πυργόσπιτα στην Νάξο και στην Άνδρο, τις εντυπωσιακές εκκλησίες της Εκατονταπυλιανής στην Πάρο, της Παναγίας στην Τήνο. Σε άλλα νησιά, στα Δωδεκάνησα στα νησιά του βορειοανατολικού Αιγαίου στη Χίο στην Μυτιλήνη στις Σποράδες και αλλού, συναντάμε ένα εντυπωσιακό όσο και πλούσιο χρωματισμό στα κτίρια σε αντίθεση με το λευκό – γαλάζιο των Κυκλάδων, ενώ στην Κρήτη έντονη είναι η παρουσία των Μινωιτών, των Τούρκων μουσουλμάνων και των Ενετών ακόμη και σε σύγχρονα κτίρια, στα χρώματα στο μοτίβο και στο σχεδιασμό τους.

Αρχιτεκτονικά στοιχεία του Αιγαίου

Υπέροχα χρώματα του Αιγαίου. Ο συνδυασμός του μοναδικού φυσικού τοπίου με την πολιτισμική κληρονομιά του τόπου.

Στα Δωδεκάνησα, Ρόδο , Κω κ.λ.π οι Ιταλοί άφησαν το στίγμα τους αφού οι μεγάλες παρεμβάσεις σε κτίρια και συγκροτήματα ήταν σαρωτικές. Η Ρόδος από το 14ο έως το 16ο αιώνα υπήρξε έδρα των Ιπποτών του Αγίου Ιωάννη. Η περίοδος αυτή έχει προικίσει το νησί με εντυπωσιακά μνημεία, όπως το παλάτι του Μεγάλου Μαγίστρου, το Νοσοκομείο των Ιπποτών, αλλά και την παλιά πόλη με την οδό των Ιπποτών.

  • Οι ανεμόμυλοι εμφανίστηκαν κατά τον 12ο με 13ο αιώνα. Η ομορφιά τους περιγράφηκε και αποτυπώθηκε σε πίνακες ζωγραφικής και χαρακτικά έργα και κάνει τον γύρο του κόσμου μέσα από χιλιάδες φωτογραφίες και καρτ- ποστάλ εκατομμυρίων επισκεπτών. Το ελληνικό νησί που έχει ταυτιστεί στη συνείδηση των ταξιδιωτών με τους ανεμόμυλους είναι η Μύκονος. Σήμερα οι επτά μυκονιάτικοι ανεμόμυλοι (ξεπερνούσαν άλλοτε τους είκοσι σ’ ολόκληρο το νησί) δεσπόζουν πάνω από τη συνοικία του Κάστρου, στη Χώρα.
  • Η αρχιτεκτονική των Κυκλάδων, η εικόνα των απλών – απέριττων γεωμετρικών όγκων με το κατάλευκο χρώμα που λάμπει στο φως του ήλιου, έγινε βασικό σημείο αναφοράς για το μοντέρνο κίνημα στην αρχιτεκτονική. Η ιδιαίτερη μορφολογία του εδάφους και το απαλό κλίμα, έδωσαν την δυνατότητα σε απλά κτίσματα να γίνουν σημαντικές αρχιτεκτονικές οντότητες.
  • H επίδραση των Μινωιτών είναι έντονη ακόμη και σε σύγχρονα κτίρια, τόσο στα χρώματα όσο και και στο σχεδιασμό. Παρά την πολύχρονη παρουσία των Τούρκων μουσουλμάνων και των Ενετών στο νησί, η αρχιτεκτονική της Κρήτης διατήρησε μέσα στους αιώνες και κατά τη διάρκεια μακροχρόνιων κατακτήσεων, τα μορφολογικά και τυπολογικά χαρακτηριστικά της. Οι επιδράσεις άλλων αρχιτεκτονικών τεχνοτροπιών ενσωματώθηκαν αρμονικά στα παραδοσιακά χαρακτηριστικά.
  • Η οικιστική των Δωδεκανήσων παρουσιάζει ομοιότητες με αυτή στο υπόλοιπο Αιγαίο, όμως έχει πολλές ουσιαστικές διαφορές. Κοινό σημείο αποτελεί η μονόχωρη κατοικία. Όμως, τόσο η γεωγραφική θέση των νησιών, που τους επιτρέπει την άμεση επικοινωνία με την Μικρά Ασία, την Κύπρο και τις αραβικές χώρες, όσο και η καθυστερημένη ένωση της με την Ελλάδα ενίσχυσαν τη διαφοροποιημένη εικόνα που παρουσιάζουν τα Δωδεκάνησα.

Εξοχική κατοικία 2013 – gardenguide.gr