Η φρέζια (Freesia sp., Iridaceae) είναι βολβώδες καλλωπιστικό φυτό, με όμορφα ευωδιαστά άνθη που αναπτύσσονται πάνω στο ανθικό στέλεχος από το τέλος του χειμώνα έως τα μέσα της άνοιξης. Ανήκει στην οικογένεια Iridaceae στην οποία ταξινομούνται περισσότερα από 2000 είδη. Στην οικογένεια αυτή εκτός από τη φρέζια ανήκουν κι άλλα γνωστά μας καλλωπιστικά φυτά όπως ο κρόκος (Crocus sp.), η ίριδα (Iris sp.) και ο γλαδίολος (Gladiolus sp.). Στο γένος Freesia κατατάσσονται 16 περίπου είδη με καταγωγή από περιοχές της νότιας Αφρικής. Εξαιτίας της καλλωπιστικής και εμπορικής της χρήσης, έχουν δημιουργηθεί πολλές ποικιλίες που διαφέρουν κυρίως στο χρώμα των ανθέων και στο σχήμα. Η φρέζια χρησιμοποιείται πολύ σε εμπορική παγκόσμια κλίμακα για παραγωγή κομμένου λουλουδιού.

Ανθικό στέλεχος Φρέζιας

Χαρακτηριστικά της Φρέζιας

Η φρέζια είναι ετήσιο ποώδες καλλωπιστικό φυτό της άνοιξης. Το υπόγειο αναπαραγωγικό και αποθησαυριστικό του όργανο είναι ο κονδυλόμορφος βολβός (κορμός), από τον οποίον προκύπτουν τα φύλλα και τα ανθικά στελέχη. Τα φύλλα του είναι επιμήκη, λογχοειδή και μεσαίου μεγέθους, τα οποία εκπτύσσονται από τη βάση του φυτού. Στο κέντρο του φυτού, μεταξύ των φύλλων αναπτύσσονται τα ανθικά στελέχη τα οποία είναι λεπτά και έχουν μήκος από 20 – 45 cm, αναλόγως της ποικιλίας. Στην άκρη των ανθικών στελεχών βγαίνουν τα άνθη, τα οποία είναι μεγάλα και ιδιαίτερα αρωματικά. Υπάρχουν ποικιλίες με απλά ή διπλά άνθη. Το χρώμα τους ποικίλει από λευκό, κίτρινο, πορτοκαλί μέχρι πράσινο, κόκκινο, μοβ και μπλε. Υπάρχουν αρκετές ποικιλίες με δίχρωμα ή πολύχρωμα άνθη. Η άνθιση ξεκινάει από τα μέσα Φεβρουαρίου μέχρι και τον Απρίλιο αναλόγως της περιοχής και τα άνθη παραμένουν στο φυτό για 20-30 ημέρες.

Φρόντίδες για τη φύτευση της φρέζιας

Η φρέζια φυτεύεται σε αμμοπηλώδη και καλά αποστραγγιζόμενα εδάφη, χωρίς πολύ οργανική ουσία. Προσθήκη οργανικής ουσίας δεν δίνει πάντα καλά αποτελέσματα, αφού συχνά ενισχύει την παραγωγή φύλλων και μειώνει τα άνθη. Οι ηλιόλουστες θέσεις θα πρέπει να προτιμούνται κατά τη φύτευση της φρέζιας. Είναι ευπαθές φυτό στις χαμηλές θερμοκρασίες του χειμώνα, για αυτό και επιλέγονται προστατευμένα σημεία του κήπου ή της βεράντας. Χρειάζεται σκαλίσματα του εδάφους από την στιγμή που θα εμφανιστούν τα πρώτα φύλλα, για απομάκρυνση των ζιζανίων. Θέλει υποστήριξη όταν είναι σε ανοιχτό σημείο και πλαγιάζει από τον αέρα. Τα φυτά δεν χρειάζονται πότισμα, εκτός εάν βρίσκονται σε σκεπασμένες θέσεις, ή σε γλάστρες στη βεράντα. Τότε ποτίζονται το πολύ μια φορά στις 10 μέρες και όταν έχουν εμφανιστεί τα πρώτα φύλλα.

Φρέζιες φυτεμένες σε κήπο την άνοιξη

Πολλαπλασιασμός της φρέζιας

Η φρέζια πολλαπλασιάζεται με τους κορμούς και τα κορμίδια που έχει. Οι κορμοί μετά την άνθιση εάν παραμείνουν στο έδαφος δίνουν νέα φύλλα και ανθικά στελέχη την επόμενη χρονιά, όμως η ανάπτυξη και η άνθιση είναι περιορισμένη. Συνήθως, μετά την άνθιση και όταν το φυτό ξεραθεί, εκριζώνονται οι κορμοί και αποθηκεύονται σε ξηρό και σκοτεινό μέρος. Το φθινόπωρο φυτεύονται πάλι σε νέες θέσεις, σε βάθος μέχρι 10 cm. Μπορούν να πολλαπλασιαστούν και με σπόρο και τα νέα φυτά ανθίζουν 6-12 μήνες από την ημερομηνία σποράς.

Εχθροί και ασθένειες της φρέζιας

Την περίοδο της ανθοφορίας του συνήθως δεν αντιμετωπίζει προβλήματα από έντομα του κήπου ή άλλες ασθένειες. Προβλήματα μπορεί να παρουσιαστούν από το φθινόπωρο που φυτεύονται οι κορμοί μέχρι το τέλος του χειμώνα εξαιτίας της υψηλής εδαφικής υγρασίας ή των συνεχών βροχοπτώσεων. Σε αυτές τις περιπτώσεις οι κονδυλόμορφες ρίζες (κορμοί) προσβάλλονται από διάφορους μύκητες εδάφους, που προκαλούν σήψη.

Το άρωμα της φρέζια είναι υπέροχο. Για το λόγο αυτό χρησιμοποιείται σε εμπορική κλίμακα στην παραγωγή καλλυντικών, κεριών και αρωματικών χώρου

φρέζια (Freesia sp., Iridaceae)

Φύτευση της φρέζιας στον κήπο

  • Εξαιτίας της πρώιμης ανθοφορίας της, φυτεύεται σε παρτέρια, ομαδικά και σπανιότερα σε συνδυασμό με άλλα βολβώδη φυτά
  • Συνδυασμοί με διαφορετικές ποικιλίες δημιουργούν εντυπωσιακά χρωματικά παιχνίδια στον κήπο
  • Πιο συχνά φυτεύεται σε φυτοδοχεία και ζαρντινιέρες, όπου τοποθετούνται σε προφυλαγμένες θέσεις, στην βεράντα ή στο μπαλκόνι
  • Κατάλληλο φυτό για ανθικές συνθέσεις και για το ανθοδοχείο, όπου διατηρείται για αρκετό καιρό (10-12 μέρες)